![]() |
|||||||||||
Augustus:
FAMILIEBERICHTENGeboren: "KOETJES REPEN" AKSJE M.K.Z.No't de MKZ- crisis sa't it liket foar ús boeren en boerinnen yn Westergeast oer is, woene wy jimme betankje foar de moaije schaal mei planten. It hat ús in goed gefoel joun, dat de minsken yn sokke tiden sa meilibje. Ut namme fan alle boeren en boerinnen fan
Westergeast Koweblomke Ut de bundel "Waansin" Fan Lucie Dolores van Zelderen-van Buytenen Jouswier, april 2001 NIEUWS VAN DE FEESTCOMMISSIEHet was even spannend of het dorpsfeest dit jaar wel door kon gaan in verband met het uitbreken van MKZ in onze provincie. Gelukkig voor de boeren lijkt het grootste gevaar nu geweken. Daarom heeft de Feestcommissie, na overleg met enkele boeren, in onze omgeving besloten het dorpsfeest en de optocht door te laten gaan! Alle buurten kunnen dus weer aan de slag met het bouwen van de feestwagens. Niet alle buurten hebben echter het onderwerp van hun feestwagen en de buurtact voor het vrijdagavondprogramma doorgegeven aan Annie Brouwer. Wij willen deze buurten vriendelijk verzoeken dit zo snel mogelijk te doen!(tel.nr. 445201) Voor alle duidelijkheid geven nogmaals
het voorlopige feestprogramma: THEMA= BEROEPEN Vrijdag 24 augustus 2001 Zaterdag 25 augustus 2001 Heeft u ideeën voor het dorpsfeest of
wilt u op- of aanmerkingen maken op het voorlopige
programma, laat het ons dan weten! Feestcommissie Westergeest NIEUWS VAN DE CULTURELE COMMISSIEVeel talent op Playbackshow. Groep 1: Groep 2: Groep 3: Ook het publiek kon deze avond een keuze maken. De deelnemers moesten optreden voor een volle zaal, wat de stemming ook goed deed uitkomen. Na het tellen van de vele briefjes was de uitslag van het publiek: Groep 1: Groep 2: Groep 3: Voor alle deelnemers was er een attentie aanwezig en men kan dan ook terugzien op een gezellige en geslaagde avond en de hoop op een vervolg volgend jaar. MKZ-sponsorloop Heren en Dames hobbyisten van Westergeest. We zouden het op prijs stellen, als er nog belangstelling was voor de hobbymiddag, die voor november gepland staat. Ook van buiten Westergeest bent u welkom. Opgave bij Minke Adema, E. Meinertswei 10, tel. 441485 Het bestuur NIEUWS VAN VOETBALVERENIGING W.T.O.C.Juni 2001 In de vorige Foestrumer heeft u kunnen lezen, dat de competitie weer zou starten. Inmiddels is het seizoen 2000/ 2001 al weer achter de rug. Wat zich in de afgelopen maanden allemaal heeft afgespeeld, zullen wij hierbij uit de doeken doen. Eerst nog even de afloop van de
bekercompetie. Verloop van de veldcompetitie: WTOC 2: WTOC 3: DAMES 1: DAMES 2: WTOC A: WTOC C: WTOC D: WTOC E1 en E2 en F: WTOC H: WTOC MP: Het bestuur van WTOC wenst alle spelers en speelsters een goede vakantie toe en hopen op een sportief seizoen 2001/2002. Verder willen we alle supporters bedanken voor hun aanwezigheid bij de wedstrijden. Of het het nu in Lemmer, Bolsward of Veenhuizen is, jullie waren altijd van de partij. Vaak bestond het publiek bij uitwedstrijden uit meer WTOC aanhangers dan aanhangers van de thuisploeg. Dit is geweldig!! BERICHTEN UIT '' 'T PJUTTERSPLAK"Afgelopen maanden is juf Nelie bezig geweest met het spelenderwijs leren van tellen. Dit aan de hand van ons allen bekende kinderliedjes, zoals 1,2,3, 4 hoedje van papier en het tellen van de poten van de rups. De kinderen genoten ervan en leerden gelijk ook iets. Een paar ouders hebben ervoor gezorgd dat de buitenspeelplaats weer in gebruik kon worden genomen; het zand werd ververst en de plaats netjes geveegd. Daar we al verscheidene mooie zomerse dagen gehad hebben, konden de kinderen mooi buiten spelen. De peuters hadden al flink gezongen over lammetje, lammetje spring over ons dammetje, maar zoals u zult begrijpen is ons jaarlijks uitje naar de lammetjes niet doorgegaan. In mei werden alle moeders verrast met een mooie foto van hun peuter, versierd met door een kurk opgestempelde verf. O, wat waren de peuters trots op hun eigen kado! Zoals u merkt, hebben de kleintjes het erg naar hun zin op school. Voor de ouders is er in april een ouderavond georganiseerd. Ondanks de magere opkomst was het een waardevolle avond. Er was een spreker uitgenodigd over EHBO bij kinderen. Er werden nuttige tips gegeven en we konden onze ademhalingstechniek oefenen op een levensechte pop. Zo zijn we toch weer wijzer gegaan dan gekomen. Als laatste nieuws delen we mee, dat Klazien Horinga te kennen heeft gegeven om te stoppen als dinsdagse hulpkracht. We zijn blij dat Klazien ons zoveel jaar heeft willen helpen. Het bestuur is bezig een andere vrijwilliger te vinden om Juf Nelie dinsdags bij te staan. Het werkt erg goed om vaste vrijwilligers te hebben in plaats van een roulerend systeem van moeders. Natuurlijk houden wij u hierover en over alle bezigheden op de hoogte. Het bestuur NIEUWSBRIEFOp de Leden vergadering van 30 maart hebben wij afscheid genomen van onze voorzitter Siep Schotanus. Vanaf het begin van de watersportvereniging is Siep Schotanus actief geweest voor de vereniging. Tijdens de ledenvergadering heeft hij hiervoor een oorkonde gekregen en is Siep tevens erelid geworden. Ook Willem de Jong is erelid geworden nu hij uit het bestuur is gestapt, jaren lang is hij penningmeester geweest. Als nieuwe penningmeester is Sape Schotanus door het bestuur gekozen. Zijn belangrijkste taak is op dit moment alles omzetten naar de EURO, hierbij wens ik hem veel succes. Tevens is nieuw in het bestuur Willem Poelstra. Als nieuwe voorzitter wil ik mij zelf even beter voorstellen. Mijn naam is Henderik van der Wal, ben geboren in Oudwoude. Op mijn vierentwintigste ben ik getrouwd met Siepie Damstra en zijn wij gaan wonen in Zwaagwesteinde. Daar zijn onze zoon en dochter geboren. Na vijfentwintig jaar zijn wij naar Westergeest gegaan. Aan de Brede ikker 14 hebben wij een woning gebouwd. Sinds 1998 zit ik als penningmeester in het bestuur en ben dan nu gekozen als voorzitter. Siep Schotanus eindigde zijn laatste stukje in de Foestrumer als voorzitter van de watersportvereniging met: de schouders zullen er opnieuw onder moeten!. Gezien de ontwikkelingen op dit moment is dat ook zeker nodig. Voor de uitbreiding van de jachthaven in combinatie met woningbouw heeft de Gemeente Kollumerland drie voorstellen op tafel gelegd. Wethouder Hogendorp heeft de drie voorstellen toegelicht tijdens een vergadering. Deze vergadering was 9 mei op het gemeentehuis, waarbij ook dorpsbelang en de tennisvereniging aanwezig waren. De gemeente gaat nu eerst rekenen aan de drie voorstellen. 29 augustus is de volgende vergadering met Wethouder Hogendorp waarbij de uitkomst van de berekeningen van de gemeente zal worden behandeld. Graag hadden wij eerder een vergadering gehad maar dat was niet mogelijk. Wij zullen dus moeten wachten tot eind augustus. Als er nieuwe ontwikkelingen zijn of ander nieuws dan houden wij u daar van op de hoogte. Henderik van der Wal, voorzitter Watersportvereniging BAZUINKLANKENHet jaar 2001 was nog maar net een maand oud, toen we in de Harmonie in Leeuwarden ons beste beentje voor moesten zetten. Onder de enthousiaste leiding van Gerben Dijkstra was er flink geoefend. Het resultaat mocht er zijn. We behaalden 86 punten, wat een derde prijs betekende. Slechts één punt minder dan de tweede prijs en twee punten minder dan de eerste prijs. Vervolgens moesten we ons voorbereiden op het Federatie Festival van de gemeente Kollumerland, dit keer gehouden in Kollumerzwaag. Op het solistenconcours kwamen Boukje Bijlstra, met 52 punten hoogste in haar afdeling en Aafke Hoekstra met 52,5 punten, uitstekend voor de dag. 's Avonds vond het muziekfestival plaats. Gespeeld werden een koraal, een groot werk en een vrij werk. Met een voldaan gevoel verlieten we het podium, maar helaas vond de jury anderen blijkbaar beter, want we vielen niet in de prijzen. Uitlatingen van het publiek en in de pers steunden onze hoge verwachtingen. De MKZ-crisis heeft ook gevolgen gehad voor onze verdere plannen, want het Spikersfestival te Bakkeveen is verschoven van 28 april naar 16 juni a.s. Helaas is het dan voor ons niet mogelijk om deel te nemen. Op het programma staan voor ons nu nog de zomeravondconcerten en de muzikale rondgang met lijstkollekte. Het zou prachtig zijn, als we na de zomervakantie weer konden starten met een groepje nieuwe leerlingen. Er is heel dringend behoefte aan versterking van de achterste rij cornetten! Wie komt? Tot wederhoren!! NIEUWS VAN GYMNASTIEKCLUB "WIJ BLIJVEN FIT" (M.B.V.O.)Dinsdag 29 mei 2001 gingen we met 19 dames op ons jaarlijks reisje. Deze keer naar het Themapark de "Spitkeet"in Harkema. Het was mooi zonnig weer, dus hebben we volop kunnen genieten. We werden vriendelijk ontvangen en met 2 gidsen gingen we op pad, hebben huisjes bekeken en een idee gekregen hoe de arme mensen leefden tussen 1850 en 1920. Dat was niet best. Met grote gezinnen in spitketen. Op het buitenterrein waren fruitbomen en struiken uit die tijd te zien. En geiten, die zorgden er voor dat tijdens de MKZ-crisis het park weken gesloten was. Een schadepost voor het park. Er is ook een armenkerkhof. Daar zijn heel wat kinderen en ouderen begraven in de tijd van de spaanse griep. Vanaf 1909 werden woningwetwoningen gebouwd om de spitketen te vervangen en werd het een stuk beter voor de gezinnen. Het was een mooie leerzame middag voor ons. Daar nog koffie of thee gedronken met cake of koek en de mensen bedankt voor hun goede uitleg. Het zijn daar allemaal vrijwilligers, wat ook een compliment waard is. Toen terug naar Westergeest voor een borreluurtje met tractatie van Minke, die jarig geweest was en een koffietafel, die prima verzorgd was zoals altijd. Daarna allemaal voldaan naar huis na een geslaagde dag. En 18 september beginnen we weer met goede moed aan de lessen. Tot ziens allemaal. WESTERGEEST-POLENDit is al weer de tweede nieuwsbrief van ons. Er wordt hier op 2 slaapkamers en overloop soms hard gewerkt. Denk alleen maar aan sorteren en op nummer 1 staat de strijkplank, wat me soms echt wel eens te veel wordt. Maar goed denk ik dan, we kunnen straks weer vele mensen blij maken. Met Pasen kregen we weer vele kaartjes en brieven. René Kempenaar van de Bumawei heeft zijn eerste brief van zijn pools vriendje al gekregen. René en zijn ouders staan dan ook achter ons werk. Met Pasen hebben we pakketten klaar gemaakt voor gezinnen in Roemenië + 10 zakken kleding. De familie Luimstra uit Doezum heeft dat voor ons meegenomen voor een kleine vergoeding. Ook daar hebben we al een bedankje voor gekregen. Dit jaar gaan we maar 1 keer naar Polen, want 2 keer per jaar wordt ons echt te veel. Soms komt de vraag ook bij ons boven, wie in Foestrum zou dit werk van ons over willen nemen. Want het vraagt veel inspanning, maar ook handen vol geld. Denk eerst maar aan de dure dieselolie, maar we doen ons best om in september alles weer over de grens te krijgen. Het wordt steeds moeilijker, maar ook dokter Schalkwijk uit Kollumerzwaag wil meewerken om een medicijnbrief uit te schrijven. Ook zijn we nog bezig met een stomerij, want alle kleding moet schoon zijn, maar we vechten door om straks in september zonder problemen over de grens te komen. Mocht u echt belangstelling hebben voor ons werk. Kom gerust vragen naar de videofilm, wat wij de vorige keer ook al schreven, maar daar hebben we weinig van gemerkt. Tot slot als u straks met vakantie gaat, een hele fijne tijd met veel zon en kom uitgerust en vooral veilig weer thuis. Verder heel veel groetjes van onze poolse vrienden. Geert en Griet, Jappie en Annie ÚT ÚS FERLINE
Nijs fan 1986.
Nijs fan 1991.
Ybele Steenstra KEATLINGWIEROer twa jier kinne de Keatlingwiersters in jubileum fiere, want dan is it krekt 500 jier lyn dat de namme Keatlingwier foar it earst neamd wurdt. Dy namme waard doe trouwens wol hiel oars skreaun as no, nammentlik as Katnye wierd. Fan Katnye wierd is sprake yn in oarkonde (akte) út 1503, dy't yn it Aldfrysk steld is (ôfdrukt yn P. Sipma, Oudfriesche Oorkonden, dl. I, nr. 467). Wy kinne dêr yn lêze dat Douwe Idema út de opbringsten fan syn "gued tho Katnye wierd", dat wol sizze syn pleats te Keatlingwier, yn it ferfolch jierliks in bedrach fan seis gûne oan it kleaster Sion te Nijewier (by Mitselwier) betelje moast. Douwe Idema hearde ta in foaroansteande famylje, dy't fan de Wâlddyk ôfkomstich wie. Hy sil dêr ek wenne ha en net yn Keatlingwier. Al mei al is Keatlingwier fierwei de âldste strjitnamme fan Westergeast. Fan oarsprong is it oars hielendal net de namme fan in wei, mar in plaknamme. Dat is al te sjen oan de omskriuwing tho (=te) Katnye wierd út 1503. Noch dúdliker wurdt it sein troch Harmen van Teijens yn syn beskriuwing fan Westergeast út 1857, want dy hat it oer "het gehucht Kettingwier, een vierde uur gaans te noordwesten van het eigenlijk gebuurte gelegen". Keatlingwier is dus fan oarsprong in "gehucht" oftewol in útbuorren, in plak dat net de status fan selsstannich doarp hat. Sa wie it earder ek mei De Trieme, mar dat is úteinlik (yn 1941) wol in selsstannich doarp wurden en safier hat it lytse Keatlingwier it net skopt. Keatlingwier is dêrom better te fergelykjen mei it oangrinzgjende Eastwâld, ek in âlde útbuorren, mar dan ûnder Driezum. De wei dy't troch Keatlingwier rint, waard, sa't ik earder al ris skreaun ha, fanâlds wol de Simmerwei neamd. Dy namme waard lykwols op it lêst eins net mear brûkt. Yn 1954, doe't de gemeenteried fan Kollumerlân offisjele strjitnammen fêststelde, waard de namme fan de útbuorren oerbrocht op 'e wei, fan de trijesprong ôf oan de grins mei Dantumadiel ta. Doe waard ek op adfys fan de Fryske Akademy de namme yn syn tsjintwurdige foarm, dus Keatlingwier, brocht. Dêr kin dan noch by ferteld wurde dat Keatling eins as Kjetling útsprutsen wurde moat, sa't de útspraak fan it wurd 'kealtsje' ek 'kjeltsje' is. No sizze wy yn dizze hoeke fan Fryslân wol kjeltsje, mar net kjetling, mar ketling of ketting. As it oan my lein hie, wie dan ek net de namme Keatlingwier op 'e strjitnammebuordsjes kaam, mar Ketlingwier. Opfallend is dat de twadde letter yn de namme fan ús útbuorren yn it earstoan in a wie en net in e. Sa wie it al yn 1503 mei de foarm Katnye wierd en sa wie it ek noch yn 1528 en 1555, doe't de foarmen Kattingewier en Cattingwier brûkt waarden. Yn 1581 komt de foarm Kettingaweer foar, dus mei in e as twadde letter, en dy e is dêrnei altiten stean bleaun. Al rillegau waard Kettingawier Kettingwier, mar soms waard ek wol Ketlingwier of sels Kettelingwier skreaun. Dy eardere a liket ús no frjemd ta, mar eartiids wie it yn ús diel fan Fryslân hiel gewoan om in (koarte) a te brûken yn plak fan in (koarte) e. Dat is no allinnich noch sa yn nammen as Swadde (en net Swette) en Brak (en net Brek). De Swadde is de namme fan it grinswetterke tusken Kollumerlân en Dantumadiel oan de iene en Achtkarspelen oan de oare kant, de Brak is in mei reid tichtgroeide poel súdlik fan Driezum. Wat in keatling of ketling is, hoecht net útlein te wurden, mar wat is in wier? Dat is in troch minskehân opsmiten hichte, meastal lytser as in terp, net behuze, mar faak lizzend by in bewenne boerepleats. Yn Keatlingwier sil grif ek sa'n wier west ha, mar dêr is neat fan oer. Sels tink ik dat er net sa fier fan de Ald Swemmer ôf lein hat, by de pleats dy't it tichtste by dat farwetter stie. Dy pleats is der no net mear, want dy is yn 1966 ôfbaarnd en net wer opboud. It stânplak wie krekt noardeastlik fan Tseard de Jong syn hûs (Keatlingwier 4). Op dat plak sil ek it "gued tho Katnye wierd" út 1503 socht wurde moatte. Dy wier soe dus wol ris lein ha kinne tusken Tseard de Jong syn hûs en de brêge yn. En dan de namme Keatlingwier. Earder stie by Abbegea en by Wolsum, twa doarpen yn de omkriten fan Boalsert, in "kettinghûs". Dêr wie in ketling oer de feart spand om tol fan de skippers ynfoarderje te kinnen. De útbuorrentsjes dêr ha no noch de nammen Abbegeasterketting en Wolsumerketting. It soe wêze kinne dat eartiids ek de Ald Swemmer mei sa'n ketling ôfsluten wurde koe. Omdat dat ticht by in wier wie, soe de namme Keatlingwier ûntstien wêze. Oft dat echt sa is, bliuwt lykwols dochs wol wat ûnwis. By Keatlingwier krúst de Ald Swemmer, dy't nei it graven fan de Trekfeart as farwetter neat mear foarstelde, in eartiids belangrike trochgeande wei, nammentlik dy fan Grins nei Dokkum (sjoch ek it stik oer de Simmerwei). Op dat plak leit al hiel lang in brêge. Dat wie yn alle gefallen al sa yn 1581. It is net bekend wa't de earste brêge oanlizze litten hat. It soe wol ris it kleaster fan Dokkum west ha kinne, dat belang hie by in goede ferbining mei Feankleaster, om't it kleaster dêr ûnder dat fan Dokkum stie. Yn 1704 hat de provinsje Fryslân yn it plak fan de âlde "Kettingwierster tille", sa't er yn de stikken út dy tiid neamd wurdt, in nije brêge oanlizze litten. De provinsje woe lykwols net foar it ûnderhâld opstrûpe. Dêr moasten de ynwenners fan Westergeast, Aldwâld en Kollumersweach mei rêde, dy't dêr jierliks 30 gûne fan de provinsje foar krigen. Yn 1829 kaam der wer in nije brêge. It ûnderhâld dêrfan moast noch oan 1872 ta troch de Westergeastmers, Aldwâldmers en Kollumersweachsters droegen wurde. Yn 1873 naam de gemeente it ûnderhâld oer. It jild foar it ûnderhâld, dat foar dat jier al betelle wie, waard doe weromjûn. Dêr is in list fan opmakke, dy't bewarre bleaun is. Wy komme dêr sa'n 500 nammen op tsjin fan minsken dy't oan it ûnderhâld fan de Keatlingwierster brêge bydroegen hienen. De tsjintwurdige betonbrêge is yn 1955 oanlein. Hy kaam krekt noardlik fan de âld brêge te lizzen, dy't, doe't de nije klear wie, ôfbrutsen waard. De wei is doe in bytsje omlein, sa't no noch te sjen is. De brêge is breder as de wei. Dat hat te krijen mei it feit dat it doe noch de bedoeling wie om de wei troch Keatlingwier te ferbreedzjen en rjocht te lûken. Dat hat noch oan sawat 1975 ta op it programma stien, mar doe hat de gemeente dêr fan ôfsjoen, ta tefredenheid fan de Keatlingwiersters, want dy hienen hielendal gjin ferlet fan in racebaan. Neffens Harmen van Teijens syn beskriuwing fan Westergeast bestie Keatlingwier yn 1857 út "twee boereplaatsen en eenige woonhuizen". Dy twa pleatsen wienen dy by de Ald Swemmer, dy't, sa't hjirboppe al neamd is, oan 1966 ta bestien hat, en dy fan Marinus Reitsma (Keatlingwier 15). Oarspronklik hat der noch in tredde pleats west, dy't der al hiel lang net mear is. Dy moat deun njonken Marinus Reitsma sines stien ha en wol oan de eastkant dêrfan. Op 'e kaart fan Kollumerlân yn de Schotanusatlas fan Fryslân út 1718 is te sjen dat ien fan dy beide pleatsen - en wol de westlike - doe al ôfbrutsen wie. Letter is ek de oare der ôf kaam en waard op it stee fan de westlike, dus al earder ôfbrutsen, pleats in nijen ien set. Dy stiet der no noch altiten. By de oanlis fan de lisboksstâl by dy pleats yn 1978 waarden bewenningsspoaren fûn út de 14de ieu en faaks ek noch wol earder. Der kaam doe ek in noch folle âldere stiennen bile oan it ljocht. Yn Harmen van Teijens syn beskriuwing lêze wy oer Keatlingwier ek noch it folgjende: "men wil dat aldaar oudtijds een Adelijk Slot heeft gestaan, echter kan dit niet met zekerheid worden opgegeven". Sa't ik earder, op 5 oktober 1988, al ris yn de Kollumer Krante skreaun ha, hat der echt in slotsje yn Keatlingwier stien. Yn de 18de ieu waard it moade ûnder foarname lju om in hûs op it plattelân te setten om dêr simmers te wenjen. Sa hat de Dokkumer boargemaster Goswinus Heringa yn 1706 yn it moaie Keatlingwier de pleats kocht dy't it tichtst by de Ald Swemmer stie, en dêr hat er in lyts slotsje foar set (de pleats sels waard ferhierd). Yn 1728 hat er de boel ferkocht en doe moat dizze Keatlingwierster "buitenplaats", dy't dus krekt eastlik fan Tseard de Jong syn hûs stien hat, al wer yn ferfal rekke wêze. Der is wol in tekening fan bewarre bleaun út it jier 1723. Om 1950 hinne waard Keatlingwier wol it "Loanstra-doarp" neamd. Keatlingwier bestie doe út acht pleatsen en pleatskes en ien, letter twa, wenhuzen. Yn mar leafst fiif dêrfan wennen doe Loonstra's, allegearre ôfstammelingen fan Date Dates Loonstra. Yn 1964 en 1966 binne twa fan de Loonstra-pleatsen ôfbaarnd. Op it plak fan de iene waard dêrnei in wenhûs set (Keatlingwier 9) en de oare waard, sa't al neamd is, net wer opboud. In pear jier letter wenne der gjin inkelde Loonstra mear yn Keatlingwier. No fine wy hjir dochs wer in famylje fan dy namme, mar ta de neiteam fan Date Dates heart dy net. Der is trouwens ek wol mear feroare, want tsjintwurdich wurdt net mear op acht adressen, mar noch mar op ien pleats it boerebedriuw útoefene. Oebele Vries |
|||||||||||
![]() ![]() ![]() |